ยาหยอดตาแก้อักเสบคืออะไร มีกี่ประเภท มีวิธีใช้อย่างไร
อาการตาอักเสบเป็นปัญหาที่พบได้บ่อยและอาจสร้างความรำคาญใจไม่น้อย หลายคนอาจสงสัยว่ายาหยอดตาแก้อักเสบที่ใช้กันนั้นคืออะไรกันแน่ มีกี่ชนิด และที่สำคัญคือเราจะใช้ยาเหล่านี้อย่างไรให้ถูกต้องและปลอดภัยต่อดวงตาของเรามากที่สุด บทความนี้จะอธิบายรายละเอียดเพื่อให้เราเข้าใจและสามารถดูแลดวงตาเบื้องต้นได้อย่างเหมาะสมเมื่อจำเป็นต้องใช้ยาหยอดตาแก้อักเสบกัน
ยาหยอดตาแก้อักเสบ คืออะไร
ยาหยอดตาแก้อักเสบ คือ ยาสำหรับใช้ภายนอกที่ออกฤทธิ์เฉพาะที่บริเวณดวงตา เพื่อรักษาอาการอักเสบซึ่งอาจเกิดจากการติดเชื้อ การแพ้ หรือสาเหตุอื่น ๆ ตัวยาจะช่วยลดอาการปวด บวม แดง คัน หรือระคายเคืองตา ทำให้รู้สึกสบายตามากขึ้น การเลือกใช้ยาหยอดตาแก้อักเสบควรอยู่ภายใต้คำแนะนำของจักษุแพทย์หรือเภสัชกร เพื่อให้เหมาะสมกับสาเหตุและอาการที่เป็น
ยาหยอดตาแก้อักเสบมีกี่ประเภท
ยาหยอดตาแก้อักเสบสามารถแบ่งออกได้เป็นหลายประเภทตามตัวยาสำคัญและกลไกการออกฤทธิ์ การทราบประเภทของยาจะช่วยให้เราเข้าใจถึงวัตถุประสงค์ในการรักษามากขึ้น โดยทั่วไปแล้วยาหยอดตาที่ใช้บ่อยสามารถแบ่งออกเป็นกลุ่มหลัก ๆ เพื่อให้ง่ายต่อการทำความเข้าใจและเลือกใช้ได้ถูกต้องตามอาการ ดังนี้
ยาหยอดตาปฏิชีวนะ
ยาหยอดตาปฏิชีวนะหรือที่บางครั้งเรียกว่า “ยาฆ่าเชื้อ” จะออกฤทธิ์โดยการยับยั้งหรือฆ่าเชื้อแบคทีเรียที่เป็นสาเหตุของการติดเชื้อในดวงตา เช่น เยื่อบุตาอักเสบจากการติดเชื้อแบคทีเรีย กระจกตาเป็นแผลติดเชื้อ การใช้ยาประเภทนี้ควรใช้ให้ครบตามระยะเวลาที่แพทย์สั่ง แม้อาการจะดีขึ้นแล้วก็ตาม เพื่อป้องกันการดื้อยาของเชื้อแบคทีเรีย และเพื่อให้การรักษาการอักเสบของดวงตาได้ผลดีที่สุด
ยาหยอดตาสเตียรอยด์
ยาหยอดตาสเตียรอยด์มีฤทธิ์ต้านการอักเสบที่รุนแรง ช่วยลดอาการตาแดง ปวดตา และอาการบวมได้ดี มักใช้ในกรณีที่มีการอักเสบที่ไม่ใช่การติดเชื้อ หรือใช้ร่วมกับยาปฏิชีวนะในบางกรณีเพื่อลดการอักเสบอย่างรวดเร็ว อย่างไรก็ตาม การใช้ยาประเภทนี้ควรอยู่ภายใต้การดูแลของจักษุแพทย์อย่างใกล้ชิด เนื่องจากอาจมีผลข้างเคียง เช่น ความดันในตาสูงขึ้น หรือเพิ่มความเสี่ยงในการติดเชื้ออื่น ๆ หากใช้ไม่ถูกวิธี
ยาหยอดตาแก้แพ้
ยาหยอดตาแก้แพ้ใช้สำหรับบรรเทาอาการแพ้ที่ตา เช่น อาการคันตา ตาแดง น้ำตาไหล จากสารก่อภูมิแพ้ต่าง ๆ เช่น ฝุ่นละออง เกสรดอกไม้ หรือขนสัตว์ ยาในกลุ่มนี้บางชนิดออกฤทธิ์โดยการยับยั้งการหลั่งสารฮีสตามีน ซึ่งเป็นสารที่ร่างกายสร้างขึ้นเมื่อเกิดอาการแพ้ บางชนิดช่วยลดอาการบวมแดง การเลือกใช้ยาหยอดตาแก้แพ้ควรพิจารณาจากความรุนแรงของอาการและคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญ
วิธีใช้ยาหยอดตาที่ถูกต้อง
การใช้ยาหยอดตาแก้อักเสบอย่างถูกวิธีมีความสำคัญอย่างมาก เพื่อให้ยาออกฤทธิ์ได้เต็มประสิทธิภาพและป้องกันการปนเปื้อน ก่อนหยอดตาทุกครั้งควรทำตามขั้นตอนต่อไปนี้เพื่อให้มั่นใจในความสะอาดและประสิทธิภาพของยา
ล้างมือให้สะอาดด้วยสบู่และเช็ดให้แห้งทุกครั้งก่อนสัมผัสขวดยาและบริเวณรอบดวงตา
ตรวจสอบวันหมดอายุของยาหยอดตา ไม่ควรใช้ยาที่หมดอายุแล้ว
ยาหยอดตาบางชนิดควรเขย่าขวดยาก่อนใช้ประมาณ 10 วินาที
เปิดและวางฝาขวดยาหยอดตาหงายขึ้นบนพื้นผิวที่สะอาด เพื่อป้องกันการปนเปื้อนที่ปลายหลอดยา
เงยหน้าขึ้น มองขึ้นไปด้านบน ใช้นิ้วดึงเปลือกตาล่างลงมาเบา ๆ
บีบยาหยอดตา 1 หยด ระวังอย่าให้ปลายหลอดยาสัมผัสกับขนตา เปลือกตา หรือดวงตา
หลับตาเบา ๆ ประมาณ 1-2 นาที
ปิดฝาขวดยาให้สนิททันทีหลังใช้ และเก็บยาตามคำแนะนำบนฉลากหรือตามที่เภสัชกรแนะนำ
สรุปบทความ
ยาหยอดตาแก้อักเสบเป็นยาที่ใช้รักษาอาการผิดปกติของดวงตา การเลือกใช้ยาควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรเพื่อให้มั่นใจว่าเราจะได้รับการรักษาที่ตรงจุดและเหมาะสมกับอาการที่เป็นอยู่ แต่สำหรับผู้ที่มีปัญหาเกี่ยวกับตาด้านอื่น ๆ หรือกำลังหาคลินิกทำตาเพื่อทำตาสองชั้น สามารถปรึกษาจักษุแพทย์ผู้ชำนาญการของ Sky Clinic ซึ่งมีความเชี่ยวชาญด้านการแก้ตาชั้นเดียวเป็นตาสองชั้น เปิดหัวตา แก้ไขกล้ามเนื้อตาอ่อนแรง ซ่อนแผลใต้คิ้ว และกำจัดถุงไขมันใต้ตา เพื่อรับการรักษาที่เหมาะสมกับปัญหาของแต่ละบุคคล
ที่มา : -