แผลผ่าตัดกินอะไรหายเร็ว และมีอะไรที่ห้ามกินอะไรหลังผ่าตัดบ้าง

การดูแลตัวเองหลังการผ่าตัดทำตาสองชั้นเป็นเรื่องที่ต้องใส่ใจเป็นพิเศษ ซึ่งแผลผ่าตัดกินอะไรหายเร็วและควรหลีกเลี่ยงอาหารประเภทไหนบ้าง เพื่อให้แผลสมานตัวได้ดี ลดความเสี่ยงการอักเสบ และช่วยให้ผลลัพธ์การผ่าตัดเป็นที่น่าพอใจ บทความเรามีคำแนะนำดี ๆ มาฝากกัน 

แผลผ่าตัดกินอะไรหายเร็ว

แผลผ่าตัดกินอะไรหายเร็ว? เพื่อให้แผลผ่าตัดของเราฟื้นตัวได้อย่างรวดเร็วและลดโอกาสเกิดภาวะแทรกซ้อน การเลือกรับประทานอาหารที่มีประโยชน์จะช่วยซ่อมแซมเนื้อเยื่อที่เสียหาย เสริมสร้างความแข็งแรง และกระตุ้นกระบวนการสมานแผลตามธรรมชาติของร่างกาย ลองมาดูกันว่ามีอะไรบ้างที่เราควรเน้นเป็นพิเศษ

โปรตีน (Protein)

โปรตีนคือสารอาหารหลักที่จำเป็นอย่างยิ่งในการซ่อมแซมเนื้อเยื่อและสร้างเซลล์ผิวใหม่ ช่วยให้โครงสร้างผิวหนังแข็งแรงและแผลผ่าตัดสมานตัวได้เร็วขึ้น แหล่งโปรตีนคุณภาพดีที่หารับประทานได้ง่าย ได้แก่ เนื้อปลา เนื้อสัตว์ไม่ติดมัน ไข่ไก่ นม ถั่วเหลือง เต้าหู้ และธัญพืชต่าง ๆ การได้รับโปรตีนเพียงพอจะช่วยให้ร่างกายฟื้นตัวได้ดีหลังการผ่าตัด ลดความอ่อนเพลีย และทำให้แผลผ่าตัดหายเร็วขึ้น

วิตามิน C

วิตามินซีมีบทบาทสำคัญในการสังเคราะห์คอลลาเจน ซึ่งเป็นโปรตีนที่เป็นส่วนประกอบหลักของผิวหนัง ทำให้ผิวมีความยืดหยุ่นและช่วยให้แผลหายเร็วขึ้น นอกจากนี้ วิตามินซียังเป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่ช่วยลดการอักเสบและเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย แหล่งวิตามินซีสูง ได้แก่ ผลไม้รสเปรี้ยว เช่น ส้ม มะนาว ฝรั่ง กีวี และผักใบเขียว 

วิตามิน A

วิตามินเอช่วยในการเจริญเติบโตของเซลล์ผิวหนังใหม่ ส่งเสริมการทำงานของระบบภูมิคุ้มกัน และช่วยป้องกันการติดเชื้อที่แผลผ่าตัด การได้รับวิตามินเออย่างเพียงพอจะช่วยให้ผิวหนังบริเวณแผลมีความแข็งแรงและสมานตัวได้ดี แหล่งอาหารที่มีวิตามินเอสูง ได้แก่ ตับ ไข่แดง นม ผักใบเขียวเข้ม เช่น ผักโขม ตำลึง และผักผลไม้สีเหลืองส้ม เช่น แครอท ฟักทอง มะละกอสุก

ธาตุสังกะสี (Zinc)

ธาตุสังกะสีเป็นแร่ธาตุที่มีส่วนสำคัญในกระบวนการทำงานของเอนไซม์หลายชนิดในร่างกาย รวมถึงเอนไซม์ที่เกี่ยวข้องกับการสังเคราะห์โปรตีนและการสร้างเซลล์ผิวหนังใหม่ ซึ่งจำเป็นต่อการสมานแผล ช่วยให้แผลผ่าตัดหายเร็ว ลดการอักเสบ และป้องกันการติดเชื้อ แหล่งอาหารที่อุดมไปด้วยสังกะสี ได้แก่ หอยนางรม เนื้อสัตว์ไม่ติดมัน ตับ ไข่ ถั่วเมล็ดแห้ง และเมล็ดฟักทอง

น้ำ

น้ำเป็นส่วนประกอบสำคัญของร่างกายและเซลล์ทุกเซลล์ การดื่มน้ำให้เพียงพอจะช่วยรักษาความชุ่มชื้นของผิวหนัง ทำให้เซลล์ผิวหนังทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ ช่วยในการขนส่งสารอาหารไปยังบริเวณแผล และช่วยขับของเสียออกจากร่างกาย ส่งผลให้แผลผ่าตัดสมานตัวได้ดีขึ้น เราควรดื่มน้ำสะอาดอย่างน้อยวันละ 8-10 แก้ว หรือมากกว่านั้นตามคำแนะนำของแพทย์ โดยเฉพาะหลังการผ่าตัด

ไขมันที่ดี (Healthy Fats)

ไขมันที่ดีมีส่วนช่วยในการดูดซึมวิตามินที่ละลายในไขมัน (A, D, E, K) ซึ่งจำเป็นต่อกระบวนการซ่อมแซมร่างกายและลดการอักเสบ ไขมันดียังเป็นส่วนประกอบสำคัญของเยื่อหุ้มเซลล์ ทำให้เซลล์แข็งแรง แหล่งไขมันที่ดี ได้แก่ น้ำมันมะกอก อะโวคาโด ถั่วเปลือกแข็งต่าง ๆ เช่น อัลมอนด์ วอลนัท  

ห้ามกินอะไรหลังผ่าตัด

นอกจากการเลือกรับประทานอาหารที่ช่วยส่งเสริมการหายของแผลแล้ว ยังมีอาหารบางประเภทที่ควรหลีกเลี่ยงหลังการผ่าตัด เพราะอาจส่งผลเสียต่อกระบวนการสมานแผล ทำให้แผลหายช้าลง เกิดการอักเสบ หรือมีอาการบวมมากขึ้น ดังนี้ 

อาหารเผ็ด

อาหารรสเผ็ดจัดจ้านอาจกระตุ้นให้ร่างกายขับเหงื่อมากขึ้น ซึ่งอาจทำให้แผลผ่าตัดเกิดความอับชื้นและเสี่ยงต่อการติดเชื้อได้ นอกจากนี้ ความเผ็ดร้อนยังอาจทำให้ระบบไหลเวียนโลหิตทำงานหนักขึ้น ส่งผลให้มีเลือดไปเลี้ยงบริเวณแผลมากขึ้นและอาจทำให้แผลบวมหรืออักเสบได้ง่าย โดยเฉพาะในช่วงแรกหลังการผ่าตัดที่แผลยังบอบบาง จึงควรหลีกเลี่ยงอาหารเผ็ดไปก่อน

อาหารที่มีไขมันสูง

อาหารที่มีไขมันทรานส์หรือไขมันอิ่มตัวสูง เช่น ของทอด อาหารฟาสต์ฟู้ด หรือเนื้อสัตว์ติดมันปริมาณมาก อาจกระตุ้นให้เกิดการอักเสบในร่างกาย และย่อยยาก ทำให้ร่างกายต้องใช้พลังงานในการย่อยอาหารเหล่านี้แทนที่จะนำไปใช้ในการซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอ การรับประทานอาหารไขมันสูงยังอาจทำให้รู้สึกไม่สบายท้อง ซึ่งไม่ส่งผลดีต่อการพักฟื้นหลังผ่าตัด

เครื่องดื่มที่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์

เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ทุกชนิดมีผลทำให้หลอดเลือดขยายตัว ซึ่งอาจเพิ่มความเสี่ยงให้เลือดออกที่แผลผ่าตัดได้ง่ายขึ้น นอกจากนี้ แอลกอฮอล์ยังทำให้ร่างกายขาดน้ำ ลดประสิทธิภาพของระบบภูมิคุ้มกัน ทำให้แผลติดเชื้อได้ง่าย และอาจทำปฏิกิริยากับยาที่ได้รับหลังการผ่าตัด ส่งผลเสียต่อการฟื้นตัวโดยรวม จึงควรงดเครื่องดื่มแอลกอฮอล์อย่างเด็ดขาดในช่วงพักฟื้น

อาหารที่มีโซเดียมสูง

อาหารที่มีปริมาณโซเดียมสูง เช่น อาหารแปรรูป อาหารหมักดอง ขนมกรุบกรอบ หรืออาหารรสเค็มจัด จะทำให้ร่างกายกักเก็บน้ำมากขึ้น ส่งผลให้เกิดอาการบวมบริเวณต่าง ๆ รวมถึงบริเวณแผลผ่าตัด ซึ่งอาจทำให้แผลตึง รู้สึกไม่สบาย และหายช้าลง การลดปริมาณโซเดียมในอาหารจะช่วยลดอาการบวมและส่งเสริมให้แผลยุบเร็วขึ้น

อาหารที่ก่อให้เกิดอาการแพ้

หากเราทราบว่าตัวเองมีประวัติแพ้อาหารชนิดใด ควรหลีกเลี่ยงอาหารเหล่านั้นอย่างเคร่งครัดในช่วงพักฟื้นหลังผ่าตัด เพราะอาการแพ้อาจทำให้เกิดการอักเสบ ผื่นคัน หรืออาการไม่พึงประสงค์อื่น ๆ ที่จะรบกวนการหายของแผล และทำให้ร่างกายอ่อนแอลง อาหารที่มักก่อให้เกิดอาการแพ้บ่อย ๆ เช่น อาหารทะเลบางชนิด ถั่วบางชนิด หรือผลิตภัณฑ์จากนม หากไม่แน่ใจควรปรึกษาแพทย์

เครื่องดื่มคาเฟอีน

เครื่องดื่มที่มีคาเฟอีน เช่น กาแฟ ชา น้ำอัดลมบางชนิด อาจมีฤทธิ์ขับปัสสาวะอ่อน ๆ ทำให้ร่างกายสูญเสียน้ำได้ และคาเฟอีนยังอาจรบกวนการนอนหลับพักผ่อน ซึ่งเป็นช่วงเวลาสำคัญที่ร่างกายจะซ่อมแซมตัวเอง การพักผ่อนไม่เพียงพออาจทำให้แผลหายช้าลงได้ ดังนั้น ในช่วงพักฟื้นควรจำกัดปริมาณเครื่องดื่มคาเฟอีน หรือเลือกดื่มเครื่องดื่มที่ไม่มีคาเฟอีนแทน

อาหารที่มีน้ำตาลสูง

อาหารและเครื่องดื่มที่มีน้ำตาลสูง เช่น ขนมหวาน น้ำหวาน น้ำอัดลม อาจส่งผลกระทบต่อระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย ทำให้ความสามารถในการต่อสู้กับเชื้อโรคและการซ่อมแซมตัวเองลดลง นอกจากนี้ น้ำตาลยังอาจกระตุ้นให้เกิดการอักเสบในร่างกาย ซึ่งไม่เป็นผลดีต่อการสมานแผล การเลือกรับประทานอาหารที่มีน้ำตาลน้อยจะช่วยให้ร่างกายฟื้นตัวได้ดีกว่า

สรุปบทความ

กินอะไรให้แผลผ่าตัดหายเร็ว? การเลือกรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ เช่น โปรตีน วิตามิน และแร่ธาตุต่าง ๆ พร้อมทั้งหลีกเลี่ยงอาหารที่อาจส่งผลเสีย เช่น อาหารรสจัด แอลกอฮอล์ และอาหารน้ำตาลสูง จะช่วยให้แผลผ่าตัดสมานตัวได้ดี ลดความเสี่ยงการอักเสบ และกลับมาทำกิจกรรมต่าง ๆ ได้เร็วขึ้น สำหรับผู้ที่ทำศัลยกรรมตาและต้องการการดูแลจากแพทย์อย่างใกล้ชิด สามารถปรึกษาจักษุแพทย์ผู้ชำนาญการของ Sky Clinic ซึ่งเป็นคลินิกทำตาที่มีความเชี่ยวชาญด้านการทำตาสองชั้น เปิดหัวตา แก้ไขกล้ามเนื้อตาอ่อนแรง ซ่อนแผลใต้คิ้ว และกำจัดถุงไขมันใต้ตา เพื่อรับการรักษาที่เหมาะสมกับปัญหาของคุณ