ดวงตาเป็นอวัยวะที่สำคัญอย่างยิ่งในการใช้ชีวิตประจำวัน แต่หลายครั้งเราอาจละเลยสัญญาณเตือนเล็ก ๆ น้อย ๆ ที่เกิดขึ้นกับดวงตาของเรา ซึ่งอาจเป็นอาการเริ่มต้นของโรคตาที่มีความรุนแรงและส่งผลกระทบต่อการมองเห็นในระยะยาวได้ การทำความเข้าใจและหมั่นสังเกตความผิดปกติของตาจึงเป็นเกราะป้องกันที่ดีที่สุด ก่อนที่ทุกอย่างจะสายเกินไป บทความนี้จะพาไปสำรวจโรคทางตาที่พบบ่อยและควรระวังเป็นพิเศษ
หลายคนอาจไม่เคยรู้ว่าโรคตาบางชนิดเกิดขึ้นอย่างช้า ๆ โดยไม่มีอาการเจ็บปวดใด ๆ ในช่วงแรก กว่าจะรู้ตัวก็อาจสูญเสียการมองเห็นไปมากแล้ว การรู้จักสัญญาณเตือนของโรคต่าง ๆ จึงเป็นเรื่องสำคัญอย่างยิ่งที่เราไม่ควรมองข้าม เพื่อจะได้เข้ารับการตรวจวินิจฉัยและรักษาจากจักษุแพทย์ได้อย่างทันท่วงที
เป็นภาวะที่เลนส์แก้วตาซึ่งปกติจะใสกลับขุ่นมัวลง ทำให้การมองเห็นลดลงเหมือนมองผ่านกระจกฝ้า ภาพที่เห็นจะมัว ไม่ชัดเจน มีอาการตาพร่า สู้แสงไม่ได้ หรือเห็นภาพซ้อน โดยส่วนใหญ่มักเกิดจากความเสื่อมตามวัย แต่ก็อาจเกิดจากสาเหตุอื่นได้เช่นกัน เช่น อุบัติเหตุ หรือการใช้ยาบางชนิดเป็นเวลานาน หากไม่รักษาอาจนำไปสู่การสูญเสียการมองเห็นได้ในที่สุด
เป็นกลุ่มโรคที่มีความเสี่ยงต่อการสูญเสียการมองเห็นอย่างถาวร เกิดจากความดันในลูกตาสูงเกินไปจนทำลายขั้วประสาทตา ส่งผลให้ลานสายตาแคบลงเรื่อย ๆ อย่างช้า ๆ โดยที่คนที่เป็นอาจไม่รู้ตัวในระยะแรก เนื่องจากไม่มีอาการเจ็บปวดใด ๆ การตรวจพบต้อหินแต่เนิ่น ๆ จึงมีความสำคัญอย่างมากในการช่วยชะลอโรคและรักษาการมองเห็นไว้ให้ได้นานที่สุด
เกิดจากการเสื่อมของเยื่อบุตาขาว มีลักษณะเป็นแผ่นเนื้อหรือก้อนนูนสีเหลืองบริเวณตาขาว โดยต้อลมจะเป็นเพียงก้อนนูน ในขณะที่ต้อเนื้อจะมีการลุกลามเข้าไปในตาดำ ทำให้เกิดอาการระคายเคือง แสบตา และอาจบดบังการมองเห็นได้หากลุกลามเข้ากลางตาดำ สาเหตุหลักมักมาจากการได้รับรังสียูวีจากแสงแดด ลม และฝุ่นควันเป็นประจำ
เป็นภาวะผิดปกติในการหักเหของแสงที่พบได้บ่อยในทุกเพศทุกวัย ทำให้การมองเห็นไม่ชัดเจน ซึ่งแบ่งออกได้หลัก ๆ คือสายตาสั้นที่มองเห็นวัตถุระยะไกลไม่ชัด สายตายาวที่มองเห็นวัตถุระยะใกล้ไม่ชัดเจน และสายตาเอียง ที่มองเห็นภาพเป็นเงาซ้อนหรือเบลอทั้งระยะใกล้และไกล ซึ่งสามารถแก้ไขได้ด้วยการใส่แว่นตา คอนแทคเลนส์สายตา หรือการทำเลสิก
เป็นโรคที่เกิดจากบริเวณจุดรับภาพชัดของจอประสาทตาเสื่อมสภาพลง พบมากในผู้สูงอายุ ทำให้ความสามารถในการมองเห็นภาพตรงกลางลดลง มองเห็นภาพบิดเบี้ยว มีจุดดำหรือเงาบังตรงกลางภาพ ส่งผลกระทบโดยตรงต่อการอ่านหนังสือหรือการมองใบหน้าคน แต่การมองเห็นด้านข้างยังคงปกติอยู่ โรคนี้เป็นสาเหตุสำคัญของการสูญเสียการมองเห็นในผู้สูงวัย
โดยปกติวุ้นในตาจะมีลักษณะใสคล้ายเจลลี่ เมื่ออายุมากขึ้น วุ้นในตาจะเสื่อมสภาพและกลายเป็นของเหลว ทำให้เกิดตะกอนเล็ก ๆ ลอยไปมาในลูกตา ส่งผลให้มองเห็นเป็นจุดดำ ๆ เส้น ๆ หรือหยากไย่ลอยไปมา โดยเฉพาะเมื่อมองไปยังพื้นหลังสีสว่าง แม้ส่วนใหญ่จะไม่เป็นอันตราย แต่หากเห็นแสงวาบคล้ายฟ้าแลบร่วมด้วย ควรรีบพบจักษุแพทย์ทันที
ภาวะตาอักเสบที่เรียกว่าเยื่อบุตาอักเสบ เป็นการอักเสบของเยื่อบุโปร่งใสที่คลุมตาขาวและบุด้านในของเปลือกตา เกิดได้จากหลายสาเหตุทั้งการติดเชื้อไวรัส แบคทีเรีย หรือภูมิแพ้ ทำให้มีอาการตาแดง เคืองตาคัน และมีขี้ตามากกว่าปกติ หากเกิดจากการติดเชื้อจะสามารถแพร่กระจายไปยังผู้อื่นได้ง่ายผ่านการสัมผัส
เป็นการอักเสบติดเชื้อแบคทีเรียที่บริเวณต่อมไขมันบนเปลือกตา ทำให้เกิดเป็นตุ่มบวมแดงและมีอาการเจ็บปวด อาจมีหัวหนองคล้ายสิวปรากฏขึ้นมาด้วย ตากุ้งยิงส่วนใหญ่มักเกิดจากการสัมผัสหรือขยี้ตาด้วยมือที่ไม่สะอาด ทำให้เชื้อโรคเข้าไปอุดตันและเกิดการอักเสบขึ้น แม้ส่วนใหญ่จะหายได้เอง แต่บางกรณีอาจต้องได้รับการรักษาโดยจักษุแพทย์เพื่อระบายหนองออก
เป็นภาวะแทรกซ้อนร้ายแรงจากโรคเบาหวาน เกิดจากระดับน้ำตาลในเลือดที่สูงเป็นเวลานานส่งผลให้เส้นเลือดฝอยที่จอประสาทตาได้รับความเสียหาย เกิดการโป่งพอง มีเลือดและของเหลวรั่วซึมออกมา หรืออาจมีเส้นเลือดผิดปกติงอกขึ้นใหม่ ในระยะแรกอาจไม่มีอาการใด ๆ แต่หากไม่ได้รับการควบคุมและรักษา ภาวะเบาหวานขึ้นตาอาจนำไปสู่การสูญเสียการมองเห็นอย่างถาวรได้
เป็นภาวะที่ดวงตาผลิตน้ำตาออกมาไม่เพียงพอหรือน้ำตามีคุณภาพไม่ดี ทำให้ไม่สามารถรักษาความชุ่มชื้นของผิวตาได้ ส่งผลให้เกิดอาการแสบตา ระคายเคือง ไม่สบายตา รู้สึกเหมือนมีสิ่งแปลกปลอมอยู่ในตา และอาจมีอาการตาพร่ามัวเป็นพัก ๆ มักพบได้บ่อยในผู้ที่ใช้สายตาจ้องหน้าจอคอมพิวเตอร์หรือโทรศัพท์เป็นเวลานาน และผู้ที่อยู่ในห้องแอร์ตลอดวัน
เป็นภาวะที่การพัฒนาการมองเห็นของดวงตาข้างใดข้างหนึ่งหรือทั้งสองข้างไม่สมบูรณ์ ทำให้แม้จะใช้แว่นสายตาช่วยก็ยังมองเห็นได้ไม่ชัดเท่าที่ควร มักเกิดขึ้นในวัยเด็ก และมีสาเหตุได้จากหลายปัจจัย เช่น ภาวะ ตาเหล่หรือปัญหาสายตาที่ผิดปกติมาก การตรวจพบและรักษาภาวะตาขี้เกียจตั้งแต่เนิ่น ๆ ในช่วงวัยเด็กจะช่วยเพิ่มโอกาสให้การมองเห็นกลับมาเป็นปกติได้
คือภาวะที่ตาทั้งสองข้างไม่มองไปยังทิศทางเดียวกัน อาจมีตาข้างหนึ่งมองตรง ส่วนอีกข้างเบนเข้าด้านใน ออกด้านนอก ขึ้นบน หรือลงล่าง ซึ่งภาวะตาเหล่อาจเกิดขึ้นตลอดเวลาหรือเป็นบางครั้งบางคราวก็ได้ นอกจากจะส่งผลต่อบุคลิกภาพแล้ว ยังอาจเป็นสาเหตุที่นำไปสู่ภาวะตาขี้เกียจได้หากไม่ได้รับการแก้ไขอย่างเหมาะสมตั้งแต่ในวัยเด็ก
เป็นภาวะที่การมองเห็นสีต่าง ๆ ผิดเพี้ยนไปจากปกติ โดยส่วนใหญ่มักเป็นการแยกความแตกต่างระหว่างสีแดงและสีเขียวได้ยาก เกิดจากความผิดปกติของเซลล์รับสีในจอประสาทตา ซึ่งมักเป็นมาแต่กำเนิดและถ่ายทอดทางพันธุกรรม พบในเพศชายมากกว่าเพศหญิง แม้ภาวะตาบอดสีจะไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ แต่ก็ไม่ได้ส่งผลกระทบต่อความคมชัดของการมองเห็นโดยรวม
โรคตาส่วนใหญ่ที่กล่าวมาสามารถป้องกันหรือชะลอความรุนแรงได้หากตรวจพบตั้งแต่เนิ่น ๆ การหมั่นสังเกตอาการผิดปกติของดวงตาและเข้ารับการตรวจสุขภาพตาจากจักษุแพทย์เป็นประจำจึงเป็นสิ่งสำคัญที่เราทุกคนไม่ควรมองข้าม เพื่อถนอมดวงตาคู่นี้ให้อยู่กับเราไปนาน ๆ สำหรับผู้ที่มีปัญหาเกี่ยวกับเปลือกตาสามารถปรึกษาจักษุแพทย์ผู้ชำนาญการของ Sky Clinic ซึ่งเป็นคลินิกทำตาที่มีความเชี่ยวชาญด้านการทำตาสองชั้น เปิดหัวตา แก้ไขกล้ามเนื้อตาอ่อนแรง ซ่อนแผลใต้คิ้ว และกำจัดถุงไขมันใต้ตา เพื่อรับการรักษาที่เหมาะสมกับปัญหาของคุณ