หน้าง่วงเกิดจากอะไร ส่งผลอย่างไรกับสุขภาพ แก้ไขได้อย่างไรบ้าง

ปัญหาหน้าง่วงเป็นสิ่งที่หลายคนกำลังเผชิญในชีวิตประจำวัน ไม่เพียงส่งผลกระทบต่อความมั่นใจในการใช้ชีวิต แต่อาจบ่งบอกถึงปัญหาสุขภาพที่แฝงอยู่ ใบหน้าที่ดูอ่อนเพลียและดวงตาที่ปรือทำให้เราดูแก่กว่าอายุจริง ลดความดูดี และอาจเป็นอุปสรรคในการใช้ชีวิต มาทำความเข้าใจสาเหตุและวิธีแก้ไขปัญหาเพื่อกลับมามีใบหน้าที่สดใสอีกครั้งกัน

หน้าง่วงมีลักษณะอย่างไร

ใบหน้าง่วงมีลักษณะเด่นจากการมีดวงตาปรือ เปลือกตาตก มีการห้อยของเปลือกตาบนลงมาปิดบางส่วนของลูกตาดำ ทำให้ดวงตาดูเล็กลง มักพบร่วมกับถุงใต้ตาและริ้วรอยรอบดวงตาที่ชัดเจน คนที่มีปัญหานี้มักต้องพยายามยกคิ้วหรือเพ่งเพื่อลืมตาให้กว้างขึ้น มีสีหน้าที่ดูเหนื่อยล้า ขาดความกระปรี้กระเปร่า และดูเหมือนกำลังง่วงนอนตลอดเวลา แม้ว่าจะพักผ่อนเพียงพอแล้วก็ตาม ทำให้ขาดความสดใสในการสื่อสารผ่านสายตา

ส่งผลอย่างไรกับสุขภาพ

ปัญหาหน้าง่วงไม่เพียงส่งผลต่อรูปลักษณ์ภายนอกเท่านั้น แต่ยังกระทบต่อสุขภาพโดยรวมและคุณภาพชีวิตในระยะยาว โดยเฉพาะอย่างยิ่งในด้านการมองเห็นและการใช้สายตาในกิจวัตรประจำวัน ซึ่งมีผลกระทบหลัก ๆ ดังนี้

สายตาเอียง

เมื่อเปลือกตาหย่อนคล้อยหรือปิดบางส่วนของลูกตา แสงจะเข้าตาได้ไม่เต็มที่ ทำให้ต้องปรับท่าทางโดยการเอียงศีรษะหรือยกคิ้วเพื่อมองให้เห็นชัดขึ้น การทำท่าทางผิดธรรมชาตินี้เป็นเวลานานอาจนำไปสู่ปัญหาสายตาเอียง กล้ามเนื้อคอและบ่าตึง และอาจเกิดอาการปวดศีรษะเรื้อรังได้ การใช้กล้ามเนื้อหน้าผากช่วยเปิดตาอยู่เสมอยังอาจทำให้เกิดรอยเหี่ยวย่นบนใบหน้าเร็วกว่าปกติ

มองเห็นไม่ชัด

ในกรณีที่เปลือกตาตกมากจะกีดขวางลานสายตาโดยเฉพาะเมื่อต้องมองในทิศทางขึ้นด้านบนหรือด้านข้าง ทำให้มองเห็นไม่ชัดและมีลานสายตาแคบลง ซึ่งส่งผลกระทบต่อกิจกรรมประจำวัน เช่น การอ่านหนังสือ การขับรถ หรือการทำงานที่ต้องใช้ความแม่นยำทางสายตา อาการนี้จะรุนแรงขึ้นเมื่อรู้สึกเหนื่อยล้า และอาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุ โดยเฉพาะในผู้ที่มีปัญหาสายตาอื่น ๆ ร่วมด้วย

หน้าง่วง ตาปรือเกิดจากอะไร

ใบหน้าที่ดูง่วงและตาปรือมีสาเหตุได้หลากหลาย ทั้งจากปัจจัยทางกายภาพ พันธุกรรม หรือพฤติกรรมการใช้ชีวิต การเข้าใจสาเหตุที่แท้จริงจะช่วยให้เราเลือกวิธีแก้ไขได้ตรงจุด โดยสาเหตุหลัก ๆ มีดังนี้

กล้ามเนื้อตาอ่อนแรง (Ptosis)

กล้ามเนื้อตาอ่อนแรงหรือที่เรียกทางการแพทย์ว่า Ptosis เป็นสาเหตุสำคัญของปัญหาหน้าง่วง เกิดจากกล้ามเนื้อยกเปลือกตา (Levator muscle) ทำงานได้ไม่เต็มที่ ทำให้ไม่สามารถยกเปลือกตาบนได้อย่างสมบูรณ์ ภาวะนี้อาจเกิดขึ้นกับตาข้างเดียวหรือทั้งสองข้าง มีความรุนแรงแตกต่างกันไป บางรายมีอาการเพียงเล็กน้อย ขณะที่บางรายมีเปลือกตาตกจนปิดรูม่านตาบางส่วน ทำให้มองเห็นได้ลำบาก

พันธุกรรม

โครงสร้างของเปลือกตาและบริเวณรอบดวงตามีการถ่ายทอดทางพันธุกรรม บางคนมีปัญหาตั้งแต่กำเนิดเนื่องจากได้รับการถ่ายทอดลักษณะเปลือกตาหนา ไขมันใต้ตามาก หรือเปลือกตาที่ไม่มีชั้น โดยเฉพาะในคนเอเชียที่มักมีโครงสร้างเปลือกตาแตกต่างจากชาวตะวันตก ทำให้ดวงตาดูเล็กและปรือได้ง่ายกว่า นอกจากนี้ บางโรคทางพันธุกรรมก็อาจส่งผลต่อความผิดปกติของกล้ามเนื้อและเนื้อเยื่อรอบดวงตา

อายุที่เพิ่มขึ้น

เมื่ออายุมากขึ้นผิวหนังสูญเสียความยืดหยุ่น กล้ามเนื้อเริ่มอ่อนแรง และเนื้อเยื่อรอบดวงตาเสื่อมสภาพลง โดยเฉพาะบริเวณเปลือกตาที่มีผิวบางและเสื่อมได้ง่าย การลดลงของคอลลาเจนและอีลาสตินทำให้ผิวหย่อนคล้อย เปลือกตาเริ่มตก และอาจเกิดถุงใต้ตาที่ชัดเจนขึ้น นอกจากนี้ ไขมันรอบดวงตาอาจเคลื่อนตัวและยื่นออกมา ทำให้เกิดถุงใต้ตาและเปลือกตาบวม ส่งผลให้ใบหน้าดูอ่อนเพลียและมีอายุมากกว่าความเป็นจริง

พฤติกรรมที่ทำร้ายดวงตา

พฤติกรรมบางอย่างในชีวิตประจำวันส่งผลให้เกิดปัญหาหน้าง่วงได้ เช่น การนอนไม่เพียงพอทำให้กล้ามเนื้อรอบดวงตาอ่อนล้า การขยี้ตาบ่อย ๆ ทำให้ผิวบางรอบดวงตายืดและเสียรูปทรง การใช้คอนแทคเลนส์ไม่ถูกวิธีหรือใส่นานเกินไปอาจทำให้เกิดตาแห้ง ตาแดง และนำไปสู่การอักเสบของเปลือกตา รวมถึงการแต่งหน้าบริเวณตาอย่างไม่ถูกวิธีหรือไม่ล้างเครื่องสำอางให้สะอาดก่อนนอนก็สามารถทำร้ายผิวบางรอบดวงตาได้

การได้รับบาดเจ็บบริเวณรอบดวงตา

อุบัติเหตุหรือการบาดเจ็บบริเวณรอบดวงตาอาจส่งผลให้เกิดปัญหาหน้าง่วงได้ ไม่ว่าจะเป็นการกระแทก การถูกของมีคมบาด หรือการผ่าตัดบริเวณใกล้ดวงตา อาจทำให้กล้ามเนื้อยกเปลือกตาได้รับความเสียหาย หรือเกิดแผลเป็นที่ดึงรั้งผิวหนังบริเวณเปลือกตา นอกจากนี้ อาจมีการบาดเจ็บของเส้นประสาทที่ควบคุมกล้ามเนื้อตา ทำให้กล้ามเนื้อทำงานไม่สมบูรณ์ และเปลือกตาอาจตกอย่างถาวร

ทำตาสองชั้น

การทำตาสองชั้นที่ไม่ได้มาตรฐานหรือไม่เหมาะสมกับโครงสร้างตาอาจทำให้เกิดปัญหาหน้าง่วงได้ การตัดกล้ามเนื้อหรือเนื้อเยื่อมากเกินไปอาจทำให้เกิดแผลเป็นที่ดึงรั้งเปลือกตา หรือส่งผลให้กล้ามเนื้อยกเปลือกตาทำงานไม่มีประสิทธิภาพ นอกจากนี้ การดูแลแผลผ่าตัดที่ไม่ถูกต้อง การติดเชื้อ หรือการอักเสบหลังผ่าตัด ก็อาจส่งผลให้เกิดปัญหาเปลือกตาไม่เท่ากันหรือมีรูปร่างผิดปกติได้ 

แก้ไขหน้าง่วงด้วยการศัลยกรรม

เป็นทางเลือกที่ให้ผลลัพธ์ถาวรและมีประสิทธิภาพสูง โดยเฉพาะในกรณีที่มีสาเหตุจากกล้ามเนื้อตาอ่อนแรงหรือโครงสร้างเปลือกตาที่ผิดปกติ การผ่าตัดมีหลายเทคนิคขึ้นอยู่กับสาเหตุและความรุนแรงของปัญหา โดยแพทย์จะประเมินและเลือกวิธีที่เหมาะสมที่สุดสำหรับแต่ละคน

การเตรียมตัวก่อนผ่าตัด

เราควรเตรียมตัวให้พร้อมโดยปรึกษาแพทย์อย่างละเอียดเกี่ยวกับประวัติสุขภาพและยาที่ใช้อยู่ โดยเฉพาะยาที่มีผลต่อการแข็งตัวของเลือด ซึ่งอาจต้องหยุดชั่วคราวก่อนผ่าตัด ควรงดสูบบุหรี่และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์อย่างน้อย 2 สัปดาห์ เพื่อช่วยให้แผลหายเร็วขึ้น ในวันผ่าตัดควรทำตามคำแนะนำของแพทย์ ไม่ควรสวมเครื่องประดับ ไม่แต่งหน้า ไม่ติดขนตาปลอม และไม่ใส่คอนแทคเลนส์ และควรพักผ่อนให้เพียงพอ

การดูแลหลังผ่าตัด

หลังการผ่าตัดเรามักพบอาการบวมและรอยช้ำบริเวณรอบดวงตา ซึ่งเป็นเรื่องปกติและจะค่อยๆ ดีขึ้นภายใน 1-2 สัปดาห์ เราควรประคบเย็นบริเวณที่ผ่าตัดในช่วง 48 ชั่วโมงแรกเพื่อลดอาการบวม หลีกเลี่ยงการยกของหนัก การก้มหน้า หรือการออกกำลังกายหนักอย่างน้อย 2 สัปดาห์ ใช้ยาปฏิชีวนะและยาลดอักเสบตามที่แพทย์สั่ง ไม่ควรขยี้ตาหรือสัมผัสบริเวณแผลผ่าตัด และควรลดเวลาการใช้สายตากับหน้าจอในช่วงแรก หากพบอาการผิดปกติ เช่น ปวดรุนแรง บวมมากขึ้น หรือมีหนอง ควรรีบกลับไปพบแพทย์ทันที

สรุปบทความ

หน้าง่วงเป็นปัญหาที่ส่งผลกระทบทั้งต่อความมั่นใจและคุณภาพชีวิต มีสาเหตุได้หลายประการทั้งจากพันธุกรรม อายุที่เพิ่มขึ้น พฤติกรรมที่ไม่เหมาะสม หรือความผิดปกติของกล้ามเนื้อตา การแก้ไขที่ได้ผลต้องเริ่มจากการหาสาเหตุที่แท้จริงและเลือกวิธีที่เหมาะสม ซึ่งในกรณีที่รุนแรง การศัลยกรรมโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญอาจเป็นทางเลือกที่ดีที่สุด สำหรับผู้ที่สนใจสามารถปรึกษาจักษุแพทย์ผู้ชำนาญการของ Sky Clinic ซึ่งมีความเชี่ยวชาญด้านการทำตาสองชั้น เปิดหัวตา แก้ไขกล้ามเนื้อตาอ่อนแรง ซ่อนแผลใต้คิ้ว และกำจัดถุงไขมันใต้ตา เพื่อรับการรักษาที่เหมาะสมกับปัญหาของคุณ