ปัญหาชั้นตาไม่เท่ากัน หรือ ตาโตไม่เท่ากัน ทำให้หลายคนขาดความมั่นใจในการใช้ชีวิต ซึ่งไม่เพียงแต่ความมั่นใจด้านความสวยงามของหน้าตาเท่านั้น แต่สำหรับสายมูการที่ตาสองข้างไม่เท่ากันโหงวเฮ้งอาจจะไม่ดีเนื่องจากทำให้ใบหน้าดูไม่สมดุล ซึ่งถ้าสังเกตจะพบว่าบางคนมีชั้นตาไม่เท่ากันมาแต่กำเนิด ในขณะที่บางคนเพิ่งสังเกตเห็นว่าตา 2 ข้างไม่เท่ากัน เมื่อเข้าสู่วัยกลางคน วันนี้เราจึงขอพาทุกคนมาทำความเข้าใจเกี่ยวกับสาเหตุและวิธีแก้ไขปัญหานี้กัน
ชั้นตาไม่เท่ากันเป็นภาวะที่พบได้บ่อยในคนไทย โดยอาจแสดงออกได้หลายลักษณะ เช่น ตาข้างหนึ่งมีชั้นชัดเจนแต่อีกข้างไม่มีชั้น ชั้นตาอยู่ในระดับความสูงที่ต่างกัน หรือรูปร่างของชั้นตาแตกต่างกันในแต่ละข้าง ความไม่สมมาตรนี้อาจเห็นได้ชัดเจนยิ่งขึ้น เมื่อแสดงสีหน้าหรือแสดงอารมณ์ต่าง ๆ เช่น ยิ้ม หัวเราะ หรือขณะถ่ายรูป ทำให้ใบหน้าดูไม่สมดุลและส่งผลต่อความมั่นใจของผู้ที่มีปัญหานี้
ชั้นตาไม่เท่ากัน เกิดจากอะไร
ชั้นตาไม่เท่ากันสามารถเกิดได้หลายสาเหตุ ทั้งจากปัจจัยภายในร่างกายและปัจจัยภายนอก รวมถึงพฤติกรรมการใช้ชีวิตที่อาจส่งผลต่อความสมดุลของดวงตาทั้งสองข้าง ซึ่งจะมีสาเหตุหลักอะไรบ้างไปดูกัน
ชั้นตาไม่เท่ากัน สามารถถ่ายทอดทางพันธุกรรมได้ เนื่องจากโครงสร้างกระดูกเบ้าตา กล้ามเนื้อ และเนื้อเยื่อรอบดวงตาถูกกำหนดโดยยีนส์ตั้งแต่อยู่ในครรภ์มารดา ทำให้มีการพัฒนาที่ไม่เท่ากันในแต่ละข้าง บางคนอาจมีกล้ามเนื้อหนังตาบนแข็งแรงไม่เท่ากัน หรือมีปริมาณไขมันใต้ตาที่แตกต่างกัน ส่งผลให้เกิดชั้นตาที่ไม่เท่ากันตั้งแต่กำเนิด
เมื่ออายุมากขึ้นกล้ามเนื้อรอบดวงตาจะเริ่มอ่อนแรงและเสื่อมสภาพลง โดยเฉพาะกล้ามเนื้อยกเปลือกตา (Levator muscle) อาจมีการเสื่อมที่ไม่เท่ากันในแต่ละข้าง นอกจากนี้ ปริมาณคอลลาเจนและอีลาสตินที่ลดลงก็ทำให้ผิวหนังรอบดวงตาหย่อนคล้อย ส่งผลให้ชั้นตาเกิดการเปลี่ยนแปลงและไม่เท่ากัน
การบาดเจ็บบริเวณดวงตาจากอุบัติเหตุต่าง ๆ เช่น การกระแทก การถูกของมีคมบาด หรือแม้แต่การผ่าตัดตาในอดีต อาจทำให้เกิดการบาดเจ็บต่อกล้ามเนื้อและเนื้อเยื่อรอบดวงตา บางครั้งแผลเป็นที่เกิดขึ้นอาจดึงรั้งผิวหนังและส่งผลให้ชั้นตาผิดรูป นอกจากนี้ การขยี้ตาแรง ๆ เป็นประจำก็อาจทำให้เกิดการบาดเจ็บสะสมได้
โรคทางระบบประสาท
โรคที่เกี่ยวข้องกับระบบประสาทหลายชนิดสามารถส่งผลต่อการทำงานของกล้ามเนื้อตาได้ เช่น โรค Myasthenia Gravis (MG) ที่ทำให้กล้ามเนื้อตาอ่อนแรง โรคกล้ามเนื้ออักเสบ หรือความผิดปกติของเส้นประสาทที่ควบคุมการทำงานของกล้ามเนื้อตา อาจทำให้เกิดอาการหนังตาตกข้างใดข้างหนึ่งและส่งผลให้ชั้นตา 2 ข้างไม่เท่ากัน
การศัลยกรรมที่ไม่สมบูรณ์
การทำศัลยกรรมตาที่ขาดความแม่นยำหรือไม่ได้มาตรฐาน อาจทำให้เกิดชั้นตาที่ไม่สมมาตร นอกจากนี้ การดูแลแผลผ่าตัดที่ไม่ถูกต้อง การเกิดการอักเสบหรือการติดเชื้อ ก็สามารถส่งผลให้แผลหายไม่สมบูรณ์และทำให้ชั้นตาไม่เท่ากันได้ หรือบางกรณีอาจเกิดจากการเลือกเทคนิคการผ่าตัดที่ไม่เหมาะสมกับโครงสร้างตาของผู้เข้ารับการผ่าตัด
การแก้ไขชั้นตาไม่เท่ากัน
การแก้ไขชั้นตาไม่เท่ากันมีหลากหลายวิธี ขึ้นอยู่กับสาเหตุและความรุนแรงของปัญหา โดยแต่ละวิธีมีข้อดีและข้อจำกัดที่แตกต่างกัน มาดูวิธีการแก้ไขแต่ละแบบกัน
เทปติดตาเป็นวิธีแก้ไขชั่วคราวที่นิยมใช้กันมาก โดยเฉพาะในกรณีที่มีชั้นตาไม่เท่ากันเล็กน้อย การใช้เทปช่วยพยุงหนังตาให้เกิดชั้นในตำแหน่งที่ต้องการ ควรเลือกใช้เทปที่ออกแบบมาสำหรับติดตาโดยเฉพาะ และระมัดระวังในการติดและแกะออก เพื่อป้องกันการระคายเคืองผิวและการดึงรั้งผิวหนังมากเกินไป แต่หากใช้เทปติดตาเป็นระยะเวลานาน หรือใช้ต่อเนื่องก็อาจส่งผลให้เกิดปัญหาหนังตาหย่อนคล้อยหรือกล้ามเนื้อตาอ่อนแรงได้
การบริหารกล้ามเนื้อตาเป็นวิธีธรรมชาติที่ช่วยเสริมสร้างความแข็งแรงของกล้ามเนื้อรอบดวงตา ทำได้โดยการกะพริบตาช้า ๆ การเพ่งมองวัตถุใกล้-ไกลสลับกัน และการบริหารกล้ามเนื้อหนังตาด้วยท่าต่าง ๆ แต่ต้องทำอย่างสม่ำเสมอและระมัดระวังไม่ให้เกิดการล้าของกล้ามเนื้อตามากเกินไป
โบท็อกซ์เป็นทางเลือกที่ช่วยแก้ไขความไม่สมดุลของกล้ามเนื้อตาได้ชั่วคราว โดยการฉีดในปริมาณและตำแหน่งที่เหมาะสม จะช่วยผ่อนคลายกล้ามเนื้อที่ตึงเกินไปและปรับสมดุลให้ชั้นตาเท่ากันมากขึ้น ผลการรักษามักอยู่ได้ประมาณ 4-6 เดือน จึงต้องทำซ้ำเพื่อรักษาผลลัพธ์
การร้อยไหมละลายเป็นอีกทางเลือกหนึ่งที่ช่วยแก้ไขชั้นตาไม่เท่ากัน โดยแพทย์จะใช้ไหมพิเศษสอดใต้ผิวหนังเพื่อยกและกระชับหนังตา วิธีนี้ให้ผลลัพธ์ที่เป็นธรรมชาติและมีระยะพักฟื้นสั้น แต่อาจต้องทำซ้ำเมื่อไหมละลายหมด ซึ่งใช้เวลาประมาณ 1-2 ปี
การศัลยกรรมเป็นทางเลือกที่ให้ผลลัพธ์ถาวรที่สุดในการแก้ไขชั้นตาไม่เท่ากัน แพทย์จะประเมินความไม่สมมาตรของชั้นตาและวางแผนการผ่าตัดให้เหมาะสมกับแต่ละบุคคล โดยอาจรวมถึงการปรับแต่งกล้ามเนื้อตา การจัดเรียงไขมันใต้เปลือกตา พร้อมกับสร้างชั้นตาใหม่ให้สมดุลกับโครงสร้างใบหน้า และช่วยแก้ปัญหาชั้นตาไม่เท่ากันได้อย่างมีประสิทธิภาพ หลังการผ่าตัดสามารถกลับไปใช้ชีวิตประจำวันได้ตามปกติ พร้อมผลลัพธ์ที่สวยสมดุลและคงอยู่ยาวนาน
ชั้นตาไม่เท่ากันเป็นปัญหาที่พบได้บ่อยและสามารถแก้ไขได้หลายวิธี การเลือกวิธีแก้ไขที่เหมาะสมขึ้นอยู่กับสาเหตุและความรุนแรงของแต่ละบุคคล สำหรับผู้ที่สนใจสามารถปรึกษาจักษุแพทย์ผู้ชำนาญการของ Sky Clinic ซึ่งมีความเชี่ยวชาญด้านการทำตาสองชั้น เปิดหัวตา แก้ไขกล้ามเนื้อตาอ่อนแรง ซ่อนแผลใต้คิ้ว จัดเรียงไขมันใต้ตา และกำจัดถุงใต้ตา เพื่อรับการรักษาที่เหมาะสมกับปัญหาได้เลย